vrijdag 18 maart 2011

Academie voor praktische mystiek (2)

Deze week hebben we weer met een groep verder gesproken over de op te richten Academie. We hebben kennis gemaakt met P. een huisarts die goed thuis is in de Advaita Vedanta m.n. van Balsekar, dus in de traditie van Nisargadatta Maharaj, een mooi figuur die al sigaretjes rokend darshan gaf.

De bijdrage van P. was buitengewoon goed en sloot mooi aan bij mijn idee van mystiek. We raken toch nog regelmatig in verwarring. Ik ben van mening dat mystiek aan alles voorbij gaat. Dat uiteindelijk zelfs de aanname van een stiltekern maar voorlopig is.
P. benadrukt net als ik dat er niet veel aan te leren valt en vraagt zich af of het idee van levensgids zijn voor anderen wel haalbaar is. Aan de andere kant vindt hij ook wel dat het 'psychofysische wezen' dat hier rond loopt iets te doen moet hebben. Misschien wel andere mensen wakker maken.

E. is van mening dat we ook moeten inzetten op mensen met paranormale vermogens. Hij dacht aan jongeren die hooggevoelig zijn, helderhorend, e.d., de zogenaamde New Age kinderen. We vroegen ons af of de Academie een therapeutische functie moet krijgen. P. en ik zijn van mening dat zoiets niet thuis hoort in een Academie voor praktische mystiek.
Een Advaita Vedanta filosoof als Shankara als de mystieke kerkleraar San Juan de la Cruz vinden dat je aan deze bijverschijnselen juist voorbij moet gaan.
Wil je Eénheid of wil je met de cadeautjes van de Ene je eigen pad gaan? Dan loop je de mystiek mis. Een interessante discussie en we zijn er nog niet uit.

Ik probeer me voor te stellen hoe ik vanuit de christelijke mystieke traditie een bijdrage kan leveren. Een werkgroepje heeft 6 paden uitgezet. Langs die lijn zouden we allemaal kunnen werken. De paden zijn: 1. helen en genezen, 2. liefde, mededogen, openen van het hart, 3. kunst, literatuur, poëzie, 4. energie (hier dus de problematiek van nieuwetijdskinderen en hoe therapeutisch wil je zijn.), 5. gewaarzijn (Wilber? Almaas?) 6. wijsheid.

De eerste grove verdeling zou al zijn: verstandelijke kennis, kennis voortkomend uit het discursieve denken (vi-jnana) en pra-jna, intuitieve kennis. Dat legt wellicht al de goede accenten.
Wat betreft therapie: dit pad wordt uitdrukkelijk niet bedoeld. Aanvankelijk werd gedacht dat je eerst van alles moet doorwerken voor je aan de mystieke kern toekomt.
We konden allemaal putten uit onze ervaringen met lichaamswerk, groeigroepen, actieve Osho-meditaties.
Maar effectiever is toedekken. Want het ego gaat eindeloos aan de gang met groeien en zelfverwerkelijken, maar dat leidt eigenlijk nergens toe.
Uiteindelijk gaat het om algeheel aanvaarden van jezelf, precies zoals je bent.
Anders blijf je meer met je ego bezig dan dat je zult ontdekken het Zelf te zijn, of dat je één bent met God en de Werkelijkheid. De benadering van Almaas is daarin fantastisch.
Overigens haden we nogal eens spraakverwarring over de innerlijke kern. Heet die nu Ziel, Zelf, Stiltekern, Christus in ons? Ik zal mijn schema daar omtrent nog eens uitwerken. Zodat we allemaal weten wat we bedoelen.

Maar goed, is het mogelijk vanuit die 6 paden een aanbod te doen vanuit de christelijk mystieke traditie? Mij lijkt van wel.
(1) Christus zelf ging al uit van genezen, van helen. Ook geestelijk, het hele begrip metanoïa draait daarom. Dat is transformatie, met andere ogen leren kijken.
(2)Liefde (Minne) en mededogen lijken mij bij uitstek elementen van de christelijke mystiek.
(3) Wat kunst, literatuur en poëzie betreft: geen probleem.
(4) Ja, die energie. In het christendom is niet veel nagedacht over Gods energie. Of dat God energie is, net als wij mensen trouwens. In het oosters-orthodoxe hesychasme is er wel over geschreven. Ik zou het nog eens na moeten gaan. Ik geloof dat Palamas er over schreef, maar die tekst is ternauwernood geaccepteerd: te gnostisch vermoed ik. Als het om paranormale verschijnselen gaat zal ik zeggen dat het daar niet om gaat!
(5) Ik vermoed dat Eckhart hier wel iets zinnigs over te zeggen heeft.
(6) Ja, hier gaat het natuurlijk om. Het is de universele bron van ware kennis. Misschien valt er weinig over te zeggen en moet ik met Hadewych zeggen 'ende hier omme swighic sachte...'.

Enfin, de steigers staan er.
Ik ben benieuwd hoe het bouwwerk van de praktische mystiek eruit gaat zien.
Ik bouw ook maar voort aan mijn eigen IJssellandmystiek.
Het bootje is al te water gelaten...
Soe swighe dan
ende ruste mi met gode
tote dien tide dat mi god spreken hetet...