Gisteren was een dag vol tegenstellingen. Ik heb de dag besteed aan het bestuderen van Cassianus. Deze oude monnikenvader is van groot belang voor het Westers monachisme. Zijn Collationes is een echte classic die je gelezen moet hebben als je wat wilt begrijpen van het monnikenleven. Dit hoofdstuk gaat over het verschil tussen coenobieten en anachoreten, zeg maar kloosterlingen en kluizenaars.
Het doel van de kluizenaar is de vereniging met Christus. Ik vind het vreemd dat het alleen de heremieten betreft. Wat zoekt de kloosterling dan? Het gemeenschapsleven dat vrijmaakt en vreugde schenkt? Het klooster is blijkbaar een trainingscentrum. Je mag er leren in liefde met anderen om te gaan. Misschien dat het dan uitgroeit tot een verlangen alleen met Christus te zijn in de woestijn? Zou het zo bedoeld zijn? De primaire focus is het bereiken van de apatheia, een levenshouding die niet langer bepaald wordt door emoties en andere verstorende elementen.
De dochter van de apatheia (indifferentia/Gelassenheit/patientia) is de liefde. Dat kan leiden tot de vereniging met Christus, ja, tot vergoddelijking.
Is zo'n laboratoriumsituatie als een klooster of een kluizenarij noodzakelijk? Werkt de specifieke setting dan ook niet tegen je? Terug in de 'wereld' gaan lijkt me de ultieme test, maar daar lees je nooit iets over. Is het dan niet het ideaal juist in het volle leven van alledag je eenheid met God te beleven en er uitdrukking aan te geven? Laat iedereen de leefstijl kiezen die bij hem past, maar vooral niet denken dat het één idealer, laat staan hoger is dan een andere levensstijl.
Ik vind Christus wel het ultieme voorbeeld. Na de woestijnervaring de wereld in.....
Ik heb juist liefde, geloof en saamhorigheid zien leven in zwak-sociale wijken. Ik heb diepgelovige liefdevolle moeders meegemaakt die hun drugsverslaafde zoon trouw bleven. De echtgenote van een gedetineerde die met hun kinderen het halve land doormoest om hem te bezoeken. En dat alles van een karig loontje. Ik heb juist op de meest onverwachte plekken solidariteit ondervonden en met anderen God ervaren.
Ook toen ik in de gevangenis werkte. Daar maakt je naar mijn idee alles uitvergroot mee en leer je er beter oordeelsloos waarnemen dan bij meditatie. Je wordt daar gevoeliger voor waarheid en echtheid dan in welke andere situatie dan ook. Ik weet niet echt of dat voor een klooster ook geldt als bij het "staatsklooster" zoals een gedetineerde de bajes noemde. Voor mijn werkzaamheden in de algemene en psychiatrische verpleging geldt hetzelfde.
Ik heb zelf nogal eens de indruk dat in geestelijke kringen wel mooi gesproken wordt over idealen, mooie ervaringen en prachtige dingen, maar worden ze ook geleefd?
Na een hele middag Cassianus, die naar mijn smaak te ascetisch is en het geestelijk leven teveel als een strijd ziet, was ik wel toe aan een autorit. Op de terugreis gesproken met vriendin M. die niet meer zal meegaan naar deze Cassianus bijeenkomsten. Ik kan het goed begrijpen. Ik ga om deze classic te doorploegen en weet mij spiritueel gevoed door andere inspiratiebronnen. Ik zou wensen dat er een groep bestond waarin werkelijk open spiritualiteit en mystiek besproken kan worden. Ik begrijp ook niet goed waarom alleen deze classics onze geestelijke processen zouden moeten begeleiden. Waarom niet combineren met nieuwe inzichten en methoden? Ik ervaar dan tenminste ook progressie op dit gebied. Maar goed, ik ben niet voor niets dit blog begonnen.
Enfin, na een heerlijke maaltijd in de stad hebben we samen naar Wintergasten gekeken op TV. Antony Hagarty was te gast....wat een verrassend gebeuren. Zo authentiek en inspirerend. Een mens om in eerbied voor te buigen. Alsof het echte leven binnenstroomde in nieuwe onverwachte inzichten en perspectieven. Heerlijk, this is life!
Het mooist vind ik als Antony "If it be your will" zingt van Leonard Cohen. Ik vind dat lied een toppunt van spiritualiteit, werkelijke Christusnavolging, het leven als bodhisattva:
If it be your will
If there is a choice
Let the rivers fill
Let the hills rejoice
Let your mercy spill
On all these burning hearts in hell
If it be your will
To make us well
If it be your will
That I speak no more....
