zondag 9 januari 2011

godsbewijzen (1)

Wat gaat de tijd snel. Ik mijmer veel bij de gedachte aan het "vlietende leven". Een term die zo goed past bij mijn nieuwjaarshaiku. Ik heb drukke dagen achter de rug en ben nu pas weer in staat tot het schrijven van een blog. Het is aangenaam bezig zijn. Het ordent mijn geest en ik begin de verbanden te zien tussen de verschillende dingen die ik lees, de cursussen die ik geef en wat ik er inmiddels zelf van vind.

De mensen van de bijbelgroep waren vol aandacht deze week. Omdat we de afgelopen keren nogal eens over God hadden gehad, had ik godsbewijzen als onderwerp gekozen. Het hele scala van zienswijzen is in de groep aanwezig. Van God als persoon tot God als interrelationeel gebeuren. Vol verwondering zag ik iedereen meedenken en werkelijk van gedachten wisselen. Filosofisch denken is echt te leren. Het mooie is dat men leert zijn eigen denkproces te observeren en in alle voorlopigheid een standpunt in te nemen en te zien of deze houdbaar blijft. Het is mooi om zien dat mensen zich zo vrij ontwikkelen. De beste basis voor een doorleefde en bewuste levensbeschouwing.

L. ziet God gebeuren tussen mensen. Hij ziet het ongeveer zoals dominee Klaas Hendrikse. Hij kan eigenlijk niet goed uitleggen wat God in zijn visie nog betekent. Het heeft te maken met het goede, niet met het slechte, dat weet hij zeker. L. wil niet zonder dat woord God, want het drukt wel wat meer uit dan zomaar een relatie. God hoort bij het zingen in een koor wat hij graag doet en bij de katholieke leefsfeer waarin hij graag vertoeft en waaruit hij afkomstig is. Een kaarsje opsteken doet hij ook nog op zijn tijd en ook meevieren in de kerk, maar hij beleeft het als iets tussen mensen. Omdat deze lading er voor hem bijhoort zal hij zichzelf geen humanist noemen.
Daar tegenover staat dan weer een ander, H., met een overtuigd geloof in God en met veel authentieke verhalen over de bijstand die ze ervaart van Onze Lieve Vrouw. Haar geloofsleven geeft haar kracht om een traumatische verleden te verwerken en weer nieuw levensperspectief te zien. Ze durfde nu eindelijk gelukkig te zijn en dankbaar. Al begrijpt ze niet waarom dat nu pas kan, na zoveel ellende: dat had toch niet gehoeven! Haar vertrouwen op God is heel natuurlijk en geloofwaardig. We zien hoe werkzaam het is.
Ik vind het zo groots dat al die verschillende meningen naast elkaar mogen blijven staan en dat niemand een ander probeert te overtuigen. We zien ook dat het wel of niet geloven in God niets af doet aan de kwaliteit van leven.

Zo ervaar ik het zelf ook. Ik ervaar God als heel persoonlijk en vind dat werkelijk een vreugde. Maar ook ik zie wel dat er medegelovigen zijn die zwaar lijden onder hun godsgeloof. Anderen hebben zich ontworsteld aan hun godsgeloof en zijn nu gelukkiger dan ooit, zoals vriend K.
Rationeel vind ik geen enkel bewijs voor God afdoende. Tot nu geldt voor mij als godsbewijs de mystieke ervaring, al weet ik niet goed wat het is. Ik herken me in de mystieke ervaring, maar is het iets? Tijdens mijn studie al ervaarde ik religie/mystiek/God als een epifenomeen.
Rationeel zou ik heel goed kunnen stellen dat religie en God, enzo, niet noodzakelijk zijn voor het leven en om te leven.

Maar wat geniet ik zelf van God! Wat een avontuur! Wat een mindblowing ervaring! Nu ik zelf van harte en intensief deelneem aan mijn eigen katholieke traditie en God ervaar binnen dit kader (God zelf is natuurlijk méér dan dat!) vind ik het vreugdevol en verrijkend.
Al heb je binnen dit kader natuurlijk weer last van dogmatisch denkende mensen die de open dialoog niet aan durven gaan. En als ik die weer heb gehad is er weer de discussie met moralisten. Je hebt nu eenmaal van die zekerheidszoekers voor wie religie een absoluut ordenend principe is, maar tegelijkertijd een Geestdodend gebeuren, waarin ik mij niet kan vinden.

Ik sta binnen mijn traditie voor alles open en laat me de vrijheid der kinderen Gods niet ontnemen. Religie neem ik in de betekenis van het woord: als herbinden.
Religie zou toch moeten bijdragen aan de kwaliteit van leven in een zich steeds verder ontwikkelend perspectief.
Het zou je toch steeds vrijer, creatiever en vreugdevoller moeten maken.
Helaas maak ik nogal wat gelovigen mee voor wie religie een matrix is met nauwkeurig omschreven regels en wetten. Er zijn zelfs mensen die willen voorschrijven wat je dient te ervaren en welke ervaringen daarbinnen niet gepast zijn.
Dat ervaar ik als wezensvreemd aan religie en zeker aan de mystiek. Een mooi voorbeeld van vrij geloven binnen mijn eigen traditie vind ik Herman Finkers, Désanne van Brederode en Gerard Reve. Maar ook L. over wie ik hierboven schreef.

Ik ervaar God als oneindige bron van mogelijkheden. Vandaar dat God omnipotent is, allesomvattend en allesdoordringend. Pure LIEFDE. Onvoorwaardelijk persoonlijk liefhebbend... Ik kan mij goed vinden in mijn traditie. Ik ben in mijn uitingen orthodox, maar gedragen door de traditie zie ik wat voor een geweldige speelruimte er is en wil van daaruit leven. God die overvloeiend overvloedig schenkt aan alle mensen... zo volmaakt!
Dat lijkt mij de Vader van onze Heer Jezus Christus met wie ik mij diep verbonden weet. Door hem weten we als mens wat zichzelf weg schenkende liefde betekent.
Daarin openbaart zich God in alle Volheid, in welk mens dan ook en waar dan ook!