Ik heb zelf het idee dat Psalm 42 heel goed past bij de IJssellandmystiek (Hé, wat typt dat woord toch lekker weg!). In de vertaling Gerhardt/Van der Zeyde:
Gelijk het hert dat reikt
naar waar het water stroomt
zó in verlangen reikt
mijn ziel naar U, o God.
Ik vind het heel symbolisch dat mijn Miskelk twee herten toont die drinken uit de rivier van levend water.
Symboliek die ook terug te vinden is een de mooi gerestaureerde kerk hier in de buurt. Waar het verwerkt zat in een communiebank en later in het altaar. Het is mooie symboliek. Ik vind een hert een wonderschoon dier. Mooie tinten, prachtige ogen, en dan die wonderlijke Stilte waarmee ze je aankijken. Net als de Egyptenaren vind ik dieren vreemd en anders. Ik zou in staat zijn net als zij ze daarom aan de kant van God te zetten, ze sacraal op te vatten. Ik vraag me bij een dier altijd af waarom zij er zijn. wat doe je hier op aarde zonder zelfbewustzijn?
Ik liep enige jaren het Hanzestedenpad. In de buurt van Brummen liep ik langs een riviertje en aan de overzijde op een open plek in het bos stonden drie herten. Ik schrok niet van hen en zij niet van mij. Ik stond stil en keek naar ze. Ook zij stonden stil en keken naar mij. Twee werelden die elkaar aanschouwden in stilte. Ze waren gestopt met grazen en ik met lopen. Stil keken we minuten naar elkaar. Wat een wonderlijk gebeuren. Pure Aanwezigheid. Deelgenoten van een andere realiteit dan die waarin we normaal vertoefden. Het duurde zo onwaarschijnlijk lang.
Ik liep zachtjes door en zij begonnen weer te grazen. Ik lachte wat in mijzelf. Laat ik het een mystieke giechel noemen.
Ik dacht aan Sint Hubertus die een kruis waarnam tussen de takken van het gewei van een hert. Ik kon me dat ineens goed voorstellen. Ik vond mijn ontmoeting met de drie herten als die met de Drie-Eenheid. Ze waren alledrie gelijk van gestalte, keken hetzelfde, riepen dezelfde stilte op. Alledrie symbool van tederheid, schoonheid, stilte. En dat in zacht zonlicht.
We waren gescheiden van elkaar door een riviertje. Er was geen brug. Ik had ook niet de gedachte dat ik naar hen toe moest waden, laat staan zwemmen. Nee, ieder op zijn eigen gebied en toch deelgenoot van die andere ons overstijgende realiteit.
Laat maar gebeuren, was in die tijd mijn motto. Stroom als een rivier. Men was verderop ook bezig met het herstellen van een beekloop. Zo'n mooi gebeuren! Zo voelde ik dat ook. De natuurlijke stroom van mijn leven leren herstellen. Vorig jaar in Lourdes gebeurde me dat ook toen ik hoog in de Pyreneeën bij een bergstroom mijn preek voorbereidde. Het geluid van het water inspireerde me en ook de weidsheid en het gebergte. Ik wilde bij de Grot spreken over het in stilte meedelen van het Geheim Gods dat daar gebeurde in een voor Bernadette herkenbare Gestalte. En dat door een glimlachend meisje die haar leerde een kruisteken te maken. Alsof ze ter plekke leerde dat haar lijden niet stopte na de verschijningen maar dat het door de glimlachende verschijning in een ander perspectief werd gezet. Met een stille glimlach leerde ze dragen, met Eckhart-diaanse Gelassenheit. Net of ze leerde waar Psalm 42 over spreekt:
Wat buigt ge u neer mijn ziel,
wat zijt ge ontrust in mij.
Stel gij op God uw hoop,
eenmaal loof ik hem wéér
die mij bevrijdt - mijn God.
Ook zij bad: Mijn ziel dorst naar God,
niet wetend dat in haar en door haar rivieren van levend water waren gaan stromen. De Bron van levend water is daar zo gaan stromen dat er jaarlijks 6 miljoen mensen komen. Badend in die Bron met tranen van vreugde en zeeën van verdriet. Een plek waar zo mooi de beelden bij passen uit Psalm 42:
Kolking roept kolking op
waar daverend water stort,
wieling en waterval-
op mij loopt alles storm.
Mijn ziel dorst naar God,
naar God die leven is.
Iemand die leeft vanuit de IJssellandmystiek mag bidden, smeken, danken, stil zijn.
Het boek der Psalmen hoort daarbij als het universele gebed van de mensheid, met alles wat de mens maar kan ervaren, door kan maken, aan wat dan ook.
Omdat je dorst naar een God die leven is.
Die zegt: als je dorst hebt, kom en drink.
Rivieren van levend water zullen uit je stromen...
